Het is al meer dan 10 jaar verplicht, maar toch dragen veel heftruckchauffeurs in de praktijk nog steeds geen gordel. ‘Hij gaat steeds strakker zitten en geeft een beknellend gevoel’, wordt vaak als reden opgegeven. Met het juiste type gordel behoren die problemen tot het verleden.
Nieuwe heftrucks worden sinds 1998 voorzien van een kantelbescherming. Sinds 5 december 2002 is zo’n kantelbescherming zelfs verplicht voor álle heftrucks, tenzij deze zijn uitgevoerd met een gesloten cabine. De bescherming moet voorkomen dat de chauffeur van een omvallende truck bekneld raakt tussen truck en vloer.
Sommige bedrijven kiezen ervoor de trucks uit te laten voeren met beschermhekjes, zodat de chauffeur meer bewegingsvrijheid heeft tijdens zijn werk. In de meeste gevallen wordt er echter gekozen voor een heupgordel.
“Maar veel gebruikers weten eigenlijk niet waaróm die gordel nou precies op de truck zit”, stelt Marcel Kool, sales manager intern transport bij Savas Quality Seating. Hij trekt aan de bel om de gordelproblematiek aan te snijden.
‘Schijnveiligheid’
“Bedrijven vragen tegenwoordig steeds vaker naar drie- of vierpuntsgordels, omdat ze denken dat dat veiliger is”, vervolgt Kool. Zo’n drie- of vierpuntsgordel is volgens de sales manager in de meeste gevallen echter niet meer dan een ‘schijnveiligheid’.
“Natuurlijk zijn er inzetsituaties waar een drie- of vierpuntsgordel voordelen biedt. Maar dat is lang niet altijd het geval”, aldus Kool. “Vaak ontstaat de vraag naar zo’n gordel namelijk als gevolg van een (bijna) ongeval. Dan heeft het volgens mij veel meer zin om eerst te kijken naar het rijgedrag van de chauffeurs. Daar valt namelijk de meeste winst te behalen. Bovendien betekent het monteren van een drie- of vierpuntsgordel dat er ook een hogere rug op de stoel moet komen. En daarmee beperk je de chauffeur weer bij het achteruitrijden.”
Het monteren van een driepuntsgordel aan de stijl van het beschermdak van de truck is volgens hem eveneens geen optie. “Omdat de gordel niet mee veert, en de chauffeur wel. Als je de gordel dan toch aan de stijl monteert, zal deze in de hals of nek van de chauffeur snijden.”
Steeds strakker
Gelet op het doel – voorkomen dat de chauffeur van de stoel valt of springt en bekneld raakt als de truck onverhoopt kantelt – biedt de heupgordel volgens Marcel Kool in het gros van de gevallen dan ook voldoende bescherming. “Maar dan moet die gordel natuurlijk wél worden gebruikt”, stelt hij. En dáár ligt in de praktijk nou net het probleem. Veel chauffeurs blijken de heupgordel namelijk niet te gebruiken.
Een veelgehoorde reden voor het niet gebruiken van de gordel is dat deze steeds strakker gaat zitten. “In dat geval is de truck echter niet voorzien van de juiste gordel”, stelt Kool.
Het steeds strakker zitten van de gordel is een bekend probleem van de zogeheten type BR3 heupgordel, ook wel Automatic Locking Retractor (ALR) genoemd. Kool: “In de praktijk zie je dan vaak dat dit probleem wordt ‘opgelost’ door de gordel eerst helemaal uit te trekken en er vervolgens een knoop in te leggen. Daardoor kan de gordel niet meer volledig oprollen en zal hij dus ook niet te strak gaan zitten. Maar daarmee verliest de gordel óók z’n oorspronkelijke functie.”
Rolblokkering opgeheven
Het genoemde probleem is verleden tijd als er gebruik wordt gemaakt van heupgordels van het type BR4m, ofwel de Emergency Locking Retractor (ELR). De ELR-gordel is voorzien van een speciaal systeem, dat ervoor zorgt dat de rolblokkering wordt opgeheven als dat nodig is. Bij het achterom kijken trekt de gordel hierdoor niet strakker en wordt de chauffeur dus ook niet beperkt in zijn comfort.
De ELR-gordel wordt onder een vaste hoek gemonteerd en slaat vast als deze hoek verandert (lees: als een truck kantelt). “Voor gordels die aan de linkerzijde van de stoel worden bevestigd, is die hoek ongeveer 328°. Voor gordels aan de rechterzijde circa 32°. Het zijn echt twee verschillende modellen, die dus ook niet zomaar aan de andere kant van de stoel kunnen worden bevestigd”, vult Kool aan.
Snel terugverdiend
De ELR-gordel wordt standaard gebruikt op vrijwel alle nieuwe trucks van de A-merk leveranciers. “Op veel gebruikte trucks of huurtrucks zit echter nog steeds de ‘foute’ gordel”, weet Kool. “Om die trucks toch netjes te houden, wordt dan een nieuwe, standaard stoel gemonteerd. Eentje met bijvoorbeeld een ALR-gordel, om het prijskaartje zo laag mogelijk te houden. En ja, vergeleken met de ALR-gordel is de ELR-variant inderdaad een paar tientjes duurder. Maar als je daarmee de veiligheid kunt verhogen, doordat de gordel wél wordt gebruikt, is die meerprijs natuurlijk heel snel terugverdiend”, besluit hij.
