V&D betrekt komend jaar een nieuw distributiecentrum op bedrijvenpark Het Klooster in Nieuwegein. In de nieuwbouw integreert de warenhuisketen de bestaande dc’s in Utrecht en Amsterdam. In een miniserie volgt Logistiek Totaal de bouw en ingebruikname.
Tot eind jaren ’80 kende V&D meerdere commerciële regio’s, met verschillende bv’s en in totaal ongeveer 12 magazijnen, waarvan de meeste een regionale functie hadden. Eind jaren 80 werd V&D een landelijke organisatie en kreeg ook de logistiek een landelijke structuur. Er werden steeds meer efficiencyslagen gemaakt, mede doordat een aantal van die regionale magazijnen werd gesloten.
In 2003 sloot V&D – als onderdeel van een grote reorganisatie – ook zijn grote dc in Amsterdam. Toen Theo Heemskerk in 2005 de overstap maakte van Hema naar V&D telde de warenhuisketen nog 4 dc’s. Vanuit Utrecht werd de fashion gedistribueerd en de warehouses in Sint-Oedenrode, Amsterdam en Aduard namen de hardwaren voor hun rekening, waarbij elk magazijn productgroep georiënteerd was.
De belangrijkste boodschap voor de huidige director operations & logistics bij V&D was in die tijd echter ‘consolideren’, maar de nieuwe logistieke topman werkte achter de schermen al wel aan een nieuwe strategie voor de toekomstige supply chain en logistiek. “De toekomstige supply chain stond al wel, maar onze logistieke operatie was niet toegerust om die te ondersteunen”, aldus Heemskerk.
Nieuwbouw beste keus
Het nieuwe, centrale distributiecentrum dat deze maand werd opgeleverd in Nieuwegein is een belangrijke stap om daar verandering in te brengen. Maar het is zeker niet de eerste stap die de onderneming zet. In 2007 sloot V&D al het magazijn in Sint-Oederode. “Als gevolg van de nieuwe distributiestructuur van Nieuwegein, is besloten het dc in Aduard een andere rol te geven”, vervolgt Heemskerk.
Samen met zusterbedrijven Hunkemöller en Bijenkorf onderzocht V&D meerdere opties voor die nieuwe distributiestructuur: de bestaande distributiecentra aanpassen en optimaliseren, het complete logistieke concept, inclusief transport, uitbesteden, óf zelf nieuw bouwen. De laatste optie bleek de beste keuze. Heemskerk legt uit waarom: “Warenhuislogistiek is behoorlijk complex. Er is een gigantische diversiteit en hoeveelheid aan sku’s en we hebben te maken met de seizoenspieken. Als we dat zouden uitbesteden aan een logistiek dienstverlener, moet die er óók een dedicated warehouse voor opstarten. Dan ben je automatisch niet goedkoper uit. Bovendien hadden we ons eigen proces nog niet voldoende onder controle om het betrouwbaar te outsourcen. Als je je problemen uitbesteedt, kost je dat extra geld.”
De optie om de bestaande dc’s onder handen te nemen viel af, omdat deze te gedateerd zijn, een minder gunstige ligging hebben en er geen uitbreidingsmogelijkheden zijn. “En juist het combineren van stromen levert ons grote voordelen op. Dus die extra ruimte hebben we hoe dan ook nodig.”, weet Heemskerk.
Met een totaal vloeroppervlak van iets meer dan 50.000 m2, een hoogte van 12,8 meter en een tussenvloer van 12.600 m2, biedt de nieuwbouw voldoende capaciteit voor de groeiplannen van V&D.

E-commerce versterkt
Het assortiment van V&D leent zich niet voor grootschalige mechanisering, maar gemechaniseerd wordt er wel degelijk in de nieuwbouw. Die mechanisering is mede mogelijk dankzij de succesvolle e-commerce activiteiten van V&D. Ongeveer op hetzelfde moment dat de kogel voor de nieuwbouw door de kerk was, startte V&D namelijk ook met een e-commerce operatie. “Dat heeft onze business case alleen maar versterkt”, stelt senior manager logistics Raymond Tukker. “Aangezien we in Nieuwegein met één voorraad werken, is het risico beduidend kleiner dat er ergens in de keten te veel of te weinig voorraad ligt.”
Sinds de start van e-commerce zijn de plannen aangescherpt en is de logistieke organisatie van een push- naar een pull-aanpak gewijzigd. “Voorheen waren de dc’s vooral verdeelcentra, die de voorraden naar de filialen verzonden. In de dc’s lag nog slechts een klein deel van de totale voorraad. Tegenwoordig wordt ongeveer 70% verdeeld en houden we de resterende 30% achter voor replenishment van die filialen waar daadwerkelijk is verkocht. Daarmee is de eindvoorraad in de keten dus ook lager”, licht Tukker toe.
Heemskerk vult aan: “E-commerce is binnenkort ons grootste warenhuis en we verwachten ook voor de komende jaren groei. Het aantal transacties stijgt fors en daarmee ook het aantal picks. De besparingskans van mechanisering neemt dan eveneens toe. Er is immers een flinke besparing op arbeidskosten mogelijk. Als je e-commerce activiteiten kunt mechaniseren, bespaar je in de toekomst héél veel geld. Effectieve logistiek maakt voor e-commerce het verschil tussen winst en verlies.”
Gefaseerd overgaan
In het nieuwe distributiecentrum zijn straks de aanpassingen duidelijk zichtbaar. Niet alleen wordt een deel van het proces gemechaniseerd (met miniload systemen). Ook zijn de opslagmethoden verder verfijnd en wordt er gewerkt met pick-to-tote.
Zover is het echter nog niet, hoewel de realisatie gestaag vordert. Het pand is deze maand (lees: december) opgeleverd. Nog voor de jaarwisseling moet het dc in Amsterdam zijn leeggereden. Vanaf 1 januari worden ook de liggende sku’s vanuit Utrecht overgeheveld naar Nieuwegein. “Op 31 maart 2012 moeten we weg uit Utrecht. Vanaf februari beginnen we daarom met het afbreken van de installaties daar”, weet Tukker. V&D kiest bewust voor een rustige, gefaseerde ingebruikname. Enerzijds noodgedwongen als gevolg van onder andere huurovereenkomsten, anderzijds om er zeker van te zijn dat straks alles volgens plan werkt.
‘Proefkonijn’

Want dat het bij een nieuwbouwproject als dat van V&D niet altijd even vlekkeloos loopt, weten Heemskerk en Tukker als geen ander. “Tijdens de bouw werden we bijvoorbeeld verrast door aangescherpte regels van de inspectie met betrekking tot de sprinklerinstallatie bij de miniloads. Waar ons – toch zeer ervaren – projectteam, de bouwer én de leverancier van het systeem (SSI Schäfer) er vanuit gingen dat er in de hoogte drie meter tussen de sprinklers moet zitten, bleek dat ineens maar 1,5 meter te mogen zijn”, vertelt Heemskerk.
Ook voor de logistieke inrichting verwacht de director nog wel enkele hobbels: “We zijn de eerste retailer die gaat werken met de nieuwste versie van SAP (SAP-EWM, een WMS dat ook e-commerce ondersteunt, red.). Bovendien is onze integratie van e-commerce, waarbij zowel B2B als B2C vanuit hetzelfde proces worden beleverd, vrij uniek. En het is voor SSI Schäfer de eerste keer dat ze een systeem leveren voor zowel liggende als hangende goederen. We zijn in dat opzicht op meerdere vlakken proefkonijn. Dat wisten we ook en dat is helemaal niet erg. Maar dan moet je wel zorgvuldig en bedacht te werk gaan.” Tot nu toe is dat gelukt en ligt V&D zowel qua tijd als kosten nog prima op schema.
Deel 2 in deze miniserie staat gepland voor de maarteditie van Logistiek Totaal. Lees ook het bericht over de officiële opening van het nieuwe dc.