Ondanks de economische uitdagingen blijft de vraag naar logistiek vastgoed sterk, vooral in belangrijke West-Europese markten zoals Duitsland en Frankrijk. De groeiende aandacht voor ESG-doelstellingen, energie-efficiëntie en automatisering zal naar verwachting zorgen voor een verdere verschuiving naar moderne, energie-efficiënte panden.
Dat blijkt uit de vierde editie van de European Real Estate Logistics Census van Savills.
Ook reshoring, en werknemerswelzijn zijn belangrijke drijfveren voor de ontwikkeling van de sector de komende jaren, aldus het onderzoek.
Uitstel
Hieruit blijkt verder dat gebruikers positief zijn over de marktomstandigheden, die zijn gunstiger dan in voorgaande jaren, hoewel economische druk heeft geleid tot uitstel of aanpassing van uitbreidingsplannen. Desondanks blijven de vooruitzichten op lange termijn positief, met toenemende vraag naar nieuwe ruimtes, met name in West-Europa.
Uitbreidingsplannen logistiek vastgoed
29% van de gebruikers verwacht in de komende 12 maanden meer ruimte te huren, terwijl 53% aangeeft in de komende 1-3 jaar te willen uitbreiden. Dit wijst op een aanhoudende vraag naar logistiek vastgoed, vooral in Duitsland en Frankrijk, de meest aantrekkelijke markten voor gebruikers met uitbreidingsplannen.
Nearshoring Oost-Europa
Duitsland en Frankrijk zijn met respectievelijk 26% en 24% de favorieten voor uitbreidingsplannen in de komende jaren. De groeiende interesse in re/nearshoring zorgt ook voor aandacht voor nieuwe markten zoals Tsjechië, dat door 10% van de gebruikers wordt genoemd als potentiële uitbreidingslocatie, wat bijna dubbel zoveel is als de respons voor Polen (5%).
Gebouwen van 10.000 tot 39.999 m² zijn de meest gevraagde ruimtes, met name door partijen die op zoek zijn naar grotere warehouses. Retailers spelen een belangrijke rol in de vraag naar zowel zeer grote objecten (40.000 m²+) als kleinere stedelijke eenheden (minder dan 5.000 m²), als gevolg van de groei van omnichannelmodellen.
Duurzaamheid
De snel veranderende logistieke markt zorgt voor uiteenlopende prioriteiten, waarbij ESG (Environmental, Social & Governance) en energie-efficiëntie centraal staan. Strengere ESG-doelstellingen en regelgeving worden door 69% van de gebruikers als cruciaal aangeduid, met 82% van de 3PL’s die toenemende druk ervaren van klanten om aan hogere ESG-normen te voldoen. Gebruikers hebben de afgelopen 12 maanden diverse duurzaamheidsmaatregelen ingevoerd, waaronder energiebesparing (44%), afvalreductie (36%) en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen (28%).
Is ESG hetzelfde als CSRD?
Het voornaamste verschil tussen ESG en CSRD ligt in hun toepassing. ESG biedt met name een framework voor bedrijven om hun duurzaamheidsinspanningen te beoordelen en te verbeteren, terwijl CSRD specifieke eisen stelt aan hoe deze inspanningen gerapporteerd moeten worden.
Automatisering en AI
Daarnaast onderstreept 68% van de gebruikers de toenemende energiebehoefte als een belangrijk punt voor de toekomst, vooral gezien de opkomst van technologieën zoals automatisering en AI. De vraag naar moderne, energie-efficiënte logistieke panden zal naar verwachting toenemen, aangezien 43% van de respondenten aangeeft te willen investeren in magazijnautomatisering en robotica binnen de komende twee jaar.
Nearshoring
Nearshoring of reshoring, het verkorten van toeleveringsketens om risico’s te verminderen, blijft een belangrijk thema voor de logistieke markt. De afgelopen drie jaar heeft 25% van de gebruikers dit al gerealiseerd, en 45% ziet reshoring als een belangrijke ontwikkeling voor de toekomst van logistiek vastgoed. Ook het diversifiëren van leveranciers en het variëren van transportroutes staan hoog op de agenda, met respectievelijk 27% en 17% van de gebruikers die deze stappen in de komende jaren willen zetten.
Werknemerswelzijn
Werknemerswelzijn is een groeiende prioriteit in de logistieke sector. Maar liefst 74% van de gebruikers zegt dat dit een belangrijke rol speelt in hun strategie voor logistiek vastgoed. Openbaar vervoer, daglicht en openbare ruimtes worden gezien als cruciale voorzieningen voor medewerkers, terwijl kantines (60%) en douches en lockers (43%) eveneens populair blijven.
Het onderzoek werd uitgevoerd in de zomer van 2024 door Analytiqa, in opdracht van Tritax EuroBox plc, investeerder in Europees logistiek vastgoed, en internationaal vastgoedadviseur Savills, onderzocht het sentiment onder 642 gebruikers, investeerders, ontwikkelaars, eigenaren, asset managers, consultants en makelaars in de pan-Europese logistieke vastgoedmarkt.
