CSRD staat voor Corporate Sustainability Reporting Directive. Deze EU-richtlijn verplicht ondernemingen om jaarlijks te rapporteren over wat zij doen om de gezondheid en veiligheid van hun werknemers en in de toeleveringsketen te waarborgen en in hoeverre ze schadelijke emissies terugdringen. De invoering van de CSRD is één van de maatregelen in kader van het Europese Klimaatakkoord om onder andere de CO2-uitstoot voor 2030 met 55% te verlagen ten opzichte van 1990. Door deze rapportage te standaardiseren wil Europa zorgen voor meer transparantie en benchmarking op het gebied van duurzaamheidsprestaties.
De rapportageplicht geldt vanaf 1 januari 2024 voor grote beursgenoteerde ondernemingen en een jaar later voor beursgenoteerd midden-en kleinbedrijf waarvoor een CSRD-variant light wordt ontwikkeld. Overigens wordt onder ‘groot bedrijf’ verstaan als voldaan wordt aan minimaal twee van de drie criteria: meer dan 250 medewerkers, minimaal 40 miljoen omzet per jaar en meer dan 20 miljoen op de balans.
Ketengerichte aanpak
De CSRD kun je enigszins vergelijken met de verplichte rapportage over financiële prestaties (NFRD), alleen gaat het in deze om duurzaamheidsaspecten. Bedrijven gaan inzicht geven in hun beleid en activiteiten op het gebied van People en Planet en de daarmee gepaard gaande risico’s. Accountants gaan de CSRD, die in het jaarverslag wordt opgenomen, officieel controleren. Voor bedrijven die niet voldoen aan de CSRD-criteria betekent het overigens niet dat ze niet met de duurzaamheidsrapportage te maken krijgen. Hun ‘grote’ opdrachtgevers zullen namelijk wel van (toe)leveranciers verlangen dat ze inzicht geven in hun duurzaamheidsdoelen- en prestaties. De CSRD werkt namelijk ketengericht.
Topsector Logistiek
Voor de Topsector Logistiek is er voldoende aanleiding om volop aandacht te besteden aan de invoering van de CSRD. Want in de logistieke sector is nog lang niet ieder CSRD-plichtig bedrijf er klaar voor of er tenminste mee bezig. Volgens programmamanager Guido de Wit van Topsector Logistiek zijn er wat dat betreft grote verschillen in de logistieke sector.
Dus organiseerde de instantie eind juni een speciaal event over de betekenis van CSRD en wat bedrijven moeten doen en ervoor zorgen dat de rapportage wordt goedgekeurd. Ook tijdens het Topsector Logistiek Festival afgelopen september in de Rotterdamse Kuip legden bedrijven uit hoe ze aan de CSRD gaan voldoen en welke obstakels ze daarbij tegenkomen.
CSRD verslag
Wat vooral opvalt is dat bedrijven over het algemeen wel inzicht hebben in de duurzaamheidsprestaties van hun eigen assets, maar veel minder in de toeleveringsketen van hun product. De CSRD zal opstellers echter verplichten om verslag te doen van bijvoorbeeld schadelijke emissies van een productzending in de gehele productie- en logistieke keten. Dat betekent dat bedrijven bij hun toeleveranciers te rade moeten gaan welke impact zij hebben op mens en milieu. “Die verslaglegging daarvan is best een heikel punt”, vertelt De Wit. “Vertaald naar de logistiek betekent het dat de milieufootprint per vervoerde eenheid of per levering in de gehele keten inzichtelijk moet worden gemaakt.”
Rapportage
Een ander lastig punt is de wijze van rapporteren. Dat moet accountant-proof zijn. Dit houdt in dat de verstrekte data bronvermelding bevatten en herleidbaar zijn tot concrete resultaten. “We signaleren nu dat veel CSRD-plichtige logistieke bedrijven nog bezig zijn met die compliance en het op orde hebben van de IT-readyness in plaats van dat ze bezig zijn om daadwerkelijk ketengericht bijvoorbeeld de CO2-uitstoot reduceren of de risico’s van schadelijke emissies te inventariseren.”
Gelukkig komen er steeds meer tools om te voldoen aan de zogeheten ESRS-standaarden, ofwel de handvaten hoe het duurzaamheidsverslag er moet komen uit te zien. Er zijn ook consultancybureaus die bedrijven hierbij ondersteunen en ook de Topsector Logistiek doet wat dat betreft een duit in het zakje. In 2023 zijn er in totaal 19 pilot projecten gedaan met bedrijven om tot een nauwkeurige, betaalbare en radicaal schaalbare oplossing te komen voor CO2-ketenboekhouding.
CO2-berekeningen en analyses van BigMile
Logistieke bedrijven kunnen transportgerelateerde CO2 uitstoot van zichzelf en ketenpartners berekenen met software van BigMile. Transport betekent in dit geval multimodaal. Voor elke individuele levering is een berekening van de carbon footprint mogelijk volgens de geldende ISO 14083 norm die onlangs is gepubliceerd. BigMile heeft daarvoor een SaaS-platform ontwikkeld waarbij de gebruiker allerlei analyses en rapportages kan maken en deze data via een dashboard kan presenteren aan stakeholders. Via een API kan de software worden geïntegreerd met bestaande softwareplatformen van gebruikers, zoals een ERP, TMS, CRM of financieel pakket.
Directeur Jan Pronk: “De carbon footprint wordt gewoon onderdeel van je factuur, zoals je dat ook met een BTW administratie doet. Het wordt heel normaal om transparant te zijn over de CO2-uitstoot van het eigen bedrijf en de ketenpartners. Daarvoor moet je diepere analyses en berekeningen maken.“
